Φιλοσοφικές παραδόσεις
Χριστιανική Παράδοση
Ιησούς και Χριστιανισμός
Ν. Καζάνας
Αυτή η μελέτη ουσιαστικά επιχειρεί να εξετάσει το πελώριο οικοδόμημα του Χριστιανισμού που δημιούργησαν οι πρώτες πηγές, δηλαδή τα κείμενα της Καινής Διαθήκης, οι συνακόλουθες μαρτυρίες και οι μεταγενέστεροι ερμηνευτές τους και να βρει, όσο είναι δυνατόν, τι πραγματικά δίδαξε ο Ιησούς. Το παίρνω ως δεδομένο, και αργότερα (§80 επ) θα δώσω τα σχετικά τεκμήρια, πως ο Ιησούς ήταν πρόσωπο υπαρκτό.
H διδασκαλία του θα πρέπει να περιείχε πολλά στοιχεία τα οποία βρίσκονται στα λεγόμενα γνωστικά Ευαγγέλια, όπως το Ευαγγέλιο της Αλήθειας, το Ευαγγέλιο το Κατά Θωμά, το Ευαγγέλιο του Φιλίππου και ούτω καθεξής. Πολλά από αυτά τα στοιχεία είναι όμοια με διδασκαλίες που βρίσκονται στη Βεδική Παράδοση, όπως οι Ουπανισάδες, η Μπχάγκαβατ Γκήτα κ.λπ. Τα τέσσερα κανονικά Ευαγγέλια περιέχουν πολλές έντονες αντιφάσεις που δεν δικαιολογούνται σε θεόπνευστα κείμενα. Επομένως πρέπει να υποθέσουμε πως είναι κατασκευάσματα κοινών ανθρώπων και η ιστορικότητα της ζωής του Χριστού σε αυτά, είναι αμφισβητήσιμη.
Φιλοκαλία
Η Φιλοκαλία είναι μία ανθολογία Πατερικών κειμένων (από το 300 έως το 1350 μ.Χ.). Σε αυτά οι μοναχοί μέσω εμπειρίας περιγράφουν την οδό διαμέσου της οποίας ενώνεται ο άνθρωπος με το Θείο, καθώς και τα εμπόδια που συναντάει. Περιέχονται επίσης και συγκεκριμένες οδηγίες που αφορούν στις δραστηριότητες της ημέρας, το φαγητό, την ψαλμωδία, τη σχέση τους με τον Ηγούμενο, τις εργασίες κλπ.
Το Ευαγγέλιο το Κατά Θωμά
Το Eυαγγέλιο το Κατά Θωμά είναι ένα από τα Απόκρυφα, όπως το Κατά Πέτρο, το Κατά Βαρνάβα, το Κατά Εβραίους και άλλα και συνίσταται σε μια συλλογή από 114 Λόγια του Ιησού.
Αρχαιοελληνική Παράδοση
Ο “Λόγος” στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία
Στη μελέτη αυτή παρουσιάζονται οι εννοιολογικές πτυχές του “λόγου” στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους (Ηράκλειτος, Παρμενίδης, Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Φίλων ο Αλεξανδρεύς, Ζήνων, Χρύσιππος, Ποσειδώνιος, Παναίτιος).
Παρουσιάστηκε από την Κέλλυ Ζέππου στα μέλη του Ομίλου Μελετών τον Δεκέμβριο του 2005.
Η εκπαίδευση στον Πλάτωνα
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται οι απόψεις του Πλάτωνα για την Παιδεία, όπως διατυπώθηκαν στα τελευταία έργα του (Πολιτεία και Νόμοι). Καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών δραστηριοτήτων πέρα από τη σχολική εκπαίδευση, ο φιλόσοφος ορίζει με ακρίβεια τις παραμέτρους εκείνες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση καλών χαρακτήρων, χωρίς να παραλείψει την αναφορά του και σε όσες άγουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Παρουσιάστηκε από την Κέλλυ Ζέππου στα μέλη του Ομίλου Μελετών, το Μάρτιο του 2006.
Τα πολιτεύματα στην Πολιτεία του Πλάτωνα
Στην εργασία που ακολουθεί παρουσιάζονται τα πολιτεύματα και η ηθική της πολιτικής σε σχέση με τους αντίστοιχους (ανθρώπινους) τύπους κυβερνητών και πολιτών, όπως περιγράφονται στην Πολιτεία του Πλάτωνα. Η αντιστοιχία των σημερινών πολιτικών καταστάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο με τα πολιτεύματα της εποχής του Πλάτωνα είναι άμεση και προφανής για κάποιον που μπορεί να παρατηρεί.
Παρουσιάστηκε από τον Δρ. Τακβόρ Σουκισιάν στα μέλη του Ομίλου Μελετών, το Μάρτιο του 2006.
Η αθανασία της Ψυχής στον Πλάτωνα
Στον Φαίδωνα έχουμε την αφήγηση του ομώνυμου μαθητή του Σωκράτη – στον Πυθαγόρειο Εχεκράτη, της τελευταίας ημέρας της ζωής του δάσκαλού του και τις τελευταίες συζητήσεις που ο μεγάλος φιλόσοφος μοιράστηκε με τους μαθητές του που τον πλαισίωσαν ως το τέλος του. Μία αριστουργηματική πραγματεία διαλεκτικής στην απόδειξη της αθανασίας της ψυχής.
Παρουσιάστηκε από την Χριστίνα Κανελλοπούλου στα μέλη του Ομίλου Μελετών, το Μάρτιο του 2006.
Αναγέννηση
Μαρσίλιο Φιτσίνο
Ο Μαρσίλιο Φιτσίνο (1433-99) είναι ένας από τους εξαιρετικούς εκείνους ανθρώπους που εγείρονται κατά καιρούς για να αγκαλιάσουν με το πνεύμα τους όχι μόνο την κοινωνία τους, αλλά ολόκληρη την ανθρωπότητα, και στρέφουν την προσοχή προς την αθάνατη, θεϊκή δημιουργική Αρχή, στη φύση κάθε ατόμου, που είναι ο Εαυτός όλων. Τα λόγια του απευθύνονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα σε μια συγκεκριμένη εποχή, αλλά είναι συγχρόνως τόσο αληθινά και πανανθρώπινα που έχουν επικαιρότητα σε όλες τις εποχές.
Η επίδραση του Φιτσίνο άμεσα στην Αναγέννηση της Φλωρεντίας του 15ου αιώνα, και γενικότερα στη δυτική Ευρώπη, ήταν βαθιά, καθοριστική και αναπόσβεστη.